«مناجات الغافلین» اثری خواندنی است از محمدمهدی رسولی؛ همراه با مقدمه‌ای زیبا از سیدمهدی شجاعی. معرفی این كتاب به قلم میرشمس‌الدین فلاح‌هاشمی -نویسنده و ناشر- فراروی شماست.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی نشر صاد؛ «مناجات» در معنی و مفهوم یعنی راز و نیاز كردن با خداوند، یعنی نجوای پنهان و مخفی با حضرت پروردگار و اقرار به كوتاهی‌ها و تقصیرات خود كردن. راز و نیازی كه همراه با عجز و لابه است و حزن و اندوه.
پانزده مناجات
در كتاب ارزشمند «مفاتیح الجنان» تحت عنوان «مناجات خمس عشر» پانزده مناجات از حضرت علی‌بن‌الحسین، امام سجاد (علیه السلام) ذكر شده (مناجات التائبین، مناجات الشّاكین، مناجات الخائفین، مناجات الرّاجین، مناجات الرّاغبین، مناجات الشّاكرین، مناجات المطیعین، مناجات المریدین، مناجات المحبّین، مناجات المتوسّلین، مناجات المفتقرین، مناجات العارفین، مناجات الذّاكرین، مناجات المعتصمین، مناجات الزّاهدین) كه همگی دارای فرازهای بلندی هستند و مومنان و بندگان خداوند خاشعانه با حضرت ایشان سخن می‌گویند.
این گروه‌ها هركدام به فراخور احوالاتشان و از جایگاه خویش با خداوند سخن می‌گویند (مثلا فرد تائب و توبه‌كننده از خداوند می‌خواهد گناهانی كه او را به گرداب هلاكت می‌اندازد، ببخشد. در عین حال او به وضع خویش آگاه است).
حال قبل از اینكه به اثر مناجات الغافلین بپردازم به خود واژه «غفلت» اشاره‌ای هرچند اندك خواهم داشت.
غفلت در لغت یعنی بی‌خبری و فراموشی، نادانی و بی‌تدبیری و بی‌پروایی. غفلت یعنی سهل‌انگاری و عدم اعتنا.
در كتاب «التحقیق فی كلمات القرآن» می‌خوانیم: «غفلت، غایب‌شدن چیزی از خاطر انسان و عدم توجّه به آن است و گاهی در مورد بی‌توجهی و روگردانی از چیزی نیز استعمال شده است. پس غفلت عبارت است از نبود تذكّر و یادآوری… . و امّا مفهوم ترك و ندانستن، از آثار غفلت است.»
غفلت به معنای كم‌توجهی
در قرآن كریم نیز، غفلت به معنای كم‌توجهی و بی‌خبری از حقایق آمده است.
به عنوان مثال خداوند در آیه 7 و 8 سوره مباركه یونس می‌فرماید:
«إِنَّ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِینَ هُمْ عَنْ آیَاتِنَا غَافِلُونَ *أُولَٰئِكَ مَأْوَاهُمُ النَّارُ بِمَا كَانُوا یَكْسِبُونَ»: «آنها كه ایمان به ملاقات ما [و روز رستاخیز] ندارند و به زندگی دنیا خشنود شدند و بر آن تكیه كردند و آنها كه از آیات ما غافل‌اند، [همه] آنها جایگاهشان آتش است، به خاطر كارهایی كه انجام می‌دادند.»
و آیات دیگر كه در این نوشتار اندك از ذكرشان معذوریم.
غفلت به سبب اهمیت موضوعش، در كلام معصومین علیهم السلام نیز بارها بدان اشاره شده است.
امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در این رابطه در چند روایت می‌فرماید:
«اَلْغَفْلَهُ ضَلالَهٌ»: غفلت سبب گمراهی است.
«اَلْغَفْلَهُ اَضَرُّ الاْعْداءِ»؛ غفلت زیان‌رساننده‌ترین دشمنان است.
امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «كَمْ مِنْ غافِلٍ یَنْسَجُ ثَوْبا لِیَلْبَسَهُ وَاِنَّما هُوَ كَفَنُهُ وَیَبْنِیَ بَیْتا لِیَسْكُنَهُ وَاِنَّما هُوَ مَوْضِعُ قَبْرِهِ»؛ چه بسیار غافلی كه پارچه‌ای می‌بافد تا آن را لباس خویش سازد؛ ولی همان كفن او می‌شود و خانه‌ای بنا می‌كند كه در آن سكونت گزیند؛ ولی همان مقبره او می‌شود.
بزرگ‌ترین آفت
غفلت همواره یكی از بزرگ‌ترین آفت‌هایی است كه از آغاز تا به اكنون، بشر اسیر آن بوده است. صفتی زشت كه گاه چنان توسط شیطان رجیم آراسته می‌شود كه حُسن تلقی می‌شود.
كوتاه سخن اینكه محمدمهدی رسولی -كه به چند زیور ادب و هنر آراسته است- در این اثر تاثیرگذار تلنگری زده است به همه ابنای بشر. او گرفتاری‌های بشر را به زیباترین صورت ولی با زبانی امروزی و شیرین و آغشته با طنز و تقریبا عامیانه به تصویر كشیده است. نقوشی كه او در هر صفحه «مناجات الغافلین» زده است، به مخاطب كمك می‌كنند تا در متن و بطن، پیام بزرگ اثر (دوری از غفلت و رهایی از آن) عمیق‌تر شود (تصویرگری اثر نیز توسط محمدمهدی رسولی است).
