جلسه نقد و بررسی رمان «تاریخ با طعم زغال اخته» به قلم یوسف قوجق كه توسط مهرك منتشر شده پانزده تیرماه در كافه كتاب سوره مهر برگزار شد. در این نشست علاوه بر نویسنده كتاب، محمدرضا شرفی خبوشان منتقد و نویسنده و حسن احمدی هم حضور داشتند.
به گزارش روابط عمومی سوره مهر، در نشست نقد و بررسی «تاریخ با طعم زغال اخته» یوسف قوجق با اشاره به اهمیت خوانش تاریخ توسط كودك و نوجوانان عنوان كرد: خوب می‌شد اگر كه خوانش تاریخ توسط كودك و نوجوانان همراه با داستان بود. خواندن و مرور تاریخ همراه با داستان شیرین است. به همین خاطر یكی از كارهایی كه من را به نوشتن وا داشت همین بود كه مطالبی را درباره تاریخ پهلوی اول به زبانی كه زبان روایت است به مخاطب نوجوان منتقل كنم آن هم با یك خط داستانی كه تعلیق دارد. كتاب‌های من همواره زمینه تاریخی دارد.یكی از دغدغه‌های من این بود كه تاریخ پر از واقعه‌هایی است كه پر از تجربه و درس است. به همین خاطر دوست داشتم كه با روایت داستانی آن‌ها را به مخاطبان انتقال دهم. همانطور كه نمونه‌های جهانی آن همچون «جنگ و صلح» را داریم كه تاریخ با زبان داستانی روایت شده است. دو شخصیت داریم كه متفاوت از هم هستند و در مدرسه كل‌كل‌های زیادی دارند و قصه‌هایی با خود دارند. در این قصه پیرمرد و پیرزنی هم داریم كه دو دیدگاه مختلفی درمورد تاریخ دارند.سعی كردم تعریف وقایع تاریخی در قالب انتقال تجربه نسل قدیم به نسل جدید باشد.
جایگزینی برای كتاب تاریخ در مدارس!
همچنین حسن احمدی، نویسنده با بیان این كه این كتاب جاذبه و كشش بالایی دارد گفت: یكی از نكات مثبت آثار آقای قوجق این است كه نگاه منصفانه و دور از شعار دارند. داستان اوج و فرودهای خوبی دارد و مخاطب را با خود همراه می‌كند. دو شخصیت داریم كه نظرات مخالف هم دارند و هركدام به نكاتی از تاریخ پهلوی اول اشاره می‌كنند. البته در بخشی از كار سخنرانی‌ها باعث می‌شود مخاطب را خسته كند و گرفتار پیچیدگی می‌شود و راوی را گم می‌كند.در تمام طول كتاب من بیشتر از آن كه حس كنم یك كتاب تاریخی می‌خوانم بعد قصه‌پردازی آن برایم پررنگ‌تر بود. با همه نكات مثبت و منفی من مایل هستم كه جلد دومی درمورد دوره پهلوی دوم وجود داشته باشد. اعتقاد دارم خواندن این كتاب‌ها توسط دانش‌آموزان در مدرسه خیلی بهتر از كتاب‌های تاریخی است كه برای آن‌ها فایده‌ای ندارد. این باعث می‌شود دانش‌آموزان حتی با یكدیگر گفتگو كنند و فضای خوبی را در كلاس ایجاد می‌كند.
ادامه نشست محمدرضا شرفی خبوشان نویسنده، با اشاره به این كه فراهم آوردن چنین كتابی جای قدردانی دارد، بیان كرد: نویسنده هدفمند نگاهش را به سمتی برده است كه دغدغه روز جامعه است. مردمی كه سردرگم هستند و اعتراض و انتقادی دارند اما نمی‌دانند كه چطور آن را بیا كنند.این كه می‌گویند”روحت شاد رضا شاه” از همین عدم مطالعه تاریخ برمی‌آید. اعتراض و انتقاد جای خود را دارد و حق هر شهروندی است اما نمی‌تواند بدون شناخت مسئله تاریخی را تحریف كند و این نشان می‌دهد در جامعه ما مطالعه تاریخ عمیق و جدی نبوده است. نویسنده این دغدغه را دارد كه برای نوجوان ما در این فعل و انفعالات اجتماعی برآمده از برخی سیاست‌گذاری‌ها تاریخ را روشن كند.
او افزود: برای نوجوانی كه در سیستم آموزشی برای درس تاریخ برنامه مدونی برایش وجود ندارد. چند درصد دانش آموزان از تاریخ و ایران و مناسبات آن اطلاع دارند؟ آن‌ها بیشتر اطلاعاتشان را از سطح جامعه و رسانه‌های بیگانه دریافت می‌كنند و این حرف‌ها حرف‌هایی است كه برآمده از ناراحتی اوضاع جامعه است. نوجوان دنباله آن را می‌گیرد و ما با نسلی مواجه می‌شویم كه شناخت و درك عمیقی از تاریخ ندارد. این شناخت و تعهد و دلسوزی نویسنده را نشان می‌دهد كه چنین كتابی را نوشته است. در عمر كلی نگریستن به این كتاب باید این حركت را ستود و متولیان امر آموزش باید این كتاب را جدی بگیرند. اما متاسفانه هیچ شناخت واقعی از این كتاب ندارند و مورد كم لطفی قرار گرفته است. رمز و راز مواجه شدن با هر كتابی این است كه ما آن كتاب را بشناسیم.در مواجهه با تاریخ ، رمان و داستان دو رویه را در پیش می‌گیرد. اول این كه رمان در خدمت تاریخ باشد به این معنا كه فنون روایت‌گری خودش را صرف روایت تاریخ كند. دومین حالت این است كه تاریخ در خدمت روایت باشد. یعنی نویسنده برای طرح و داستان خود از تاریخ برای اعتباربخشی اثرش استفاده كند. لذا بسیاری از كتاب‌ها را نمی‌توان گفت كه تاریخی‌اند. باید به دنبال كتاب‌هایی بود كه فنون روایت در بیان تاریخ استفاده شود. با این تعاریف به نظر بنده این كتاب از این دسته است و جزو كتاب‌های تاریخی است. حتی از نام آن این موضوع مشخص است و تكلیفش را با مخاطب مشخص می‌كند
خبوشان در آخر خاطرنشان كرد: وقتی مشخص شود كه با چه كتابی روبرو هستیم كار برایمان راحت است.ما با مسئله‌ای مواجه هستیم كه حساس است، آن هم این است كه این كتاب به نوجوانی اختصاص دارد كه پیش‌زمینه‌ای از چنین فضایی ندارد به همین دلیل كار نویسنده سخت‌تر می‌شود؛ چرا كه رسالت آموزش را هم دارد و تنها سرگرمی نیست. نویسنده در كتاب «تاریخ با طعم زغال اخته» به نوجوان آموزش می‌دهد و صاحب تفكر است. او تاریخ را بهانه‌ای در جهت همدلی و دوستی قرار می‌دهد.تاریخ باید بتواند یك اتحاد در جامعه ایجاد كند و نسل‌ها را به هم نزدیك كند. همانطور كه در این كتاب هم می‌بینیم. «تاریخ با طعم زغال اخته» رسالتش نزدیك كردن انسان‌ها به یكدیگر به بهانه تاریخ است.
