خنده در خانه؛ مرور بهترین طنزهای كمتر دیده شده نمایش خانگی
نویسنده: بنیامین كلاچاهی ثابت
جدی شدن ژانر طنز در سریال‌های نمایش خانگی با شروعی تحسین‌برانگیز در سریال «قهوه تلخ» همراه بود كه بعدها هیچ یك از آثار این ژانر در این بستر به محبوبیت آن نرسیدند. حتی «شاهگوش» استاد داوود میرباقری هم با اُفت كیفیت در میانه داستان و یك پایان‌بندی ضعیف به فراموشی سپرده شد.
بعدتر آثار طنز ارائه شده در شبكه خانگی از دنباله سازی‌هایی كه از موفقیت یك نسخه سینمایی یا خوش‌نامی گروه سازنده خود ارتزاق كردند تا سریال‌هایی كه از فرمول فروش فیلم‌های فاقد منطق روایی در سینما تبعیت می‌كردند را شامل شد.
سریال‌هایی كه بعضی از آن‌ها، مخاطب را به جای هنرمندان حاضر در آن‌ها دچار شرم نیابتی می‌كردند. با این وجود اما بعضی از سریال‌ها نكات مثبتی برای دیده شدن داشتند. سریال «هیولا» مهران مدیری با طراحی موقعیت‌های متعدد شوخی‌های آشنا و باب میل مخاطب، سرآمدِ آن‌ها بود و یا سریال «راز بقا» سعید آقاخانی، كه به واسطه ایده اولیه درخشان و بازی‌های خوب از قافله عقب نماند.
در این بین اما سریال‌هایی وجود دارند كه به نظر به اندازه نكات مثبت قابل ارائه خود، دیده نشدند. پنج مورد از این سریال‌های طنز در زیر معرفی شده است:
5- «مردم معمولی»
خلاصه داستان: صاحب ثروتمند و خسیس یك مركز زیبایی مجبور می‌شود به خواهرش اجازه دهد كه آژانس مسافرتی خود را در مركز او راه‌اندازی كند. تقابل آدم‌های شاغل در مركز، ماجراهایی را شكل می‌دهد.
شاید غیرقابل انتظارترین پیشنهاد برای تماشا، پیشنهادِ سریال «مردم معمولی» باشد. سریالی كه شدت انتقاد از آن به گونه‌ای بود كه شش قسمت ابتدایی آن از پلتفرمِ پخش حذف شد تا در اتفاقی عجیب، قسمت هفتم آن به نام قسمت اول منتشر شود!
تهیه این سیت‌كام برای شبكه خانگی كه حاصل بازیگوشی و ریسك‌پذیری رامبد جوان در مقام كارگردان بود اما نكات مثبتی هم داشت.
مهم‌ترینِ آن‌ها بازی بسیار خوب و خَلقِ شخصیت‌های بامزه توسط امیر نوروزی، الناز حبیبی و مرحوم آتیلا پسیانی بود.
جا افتادن شوخی‌های منطبق بر روابط افراد نیز نیاز به زمان داشت كه تركیب بستر نمایش خانگی و قالب بدیع سیت‌كام، این فرصت را به دست نیاورد. اما حالا شاید تماشای پیاپی قسمت‌های این سریال برای علاقه‌مندان به سیت‌كام‌های خارجی تجربه جذابی باشد.
4- «سیاه‌چاله»
خلاصه داستان: قصه زندگی مردی كه در شصت سالگی بیكار و اجاره‌نشین است. خانواده او متوجه عبور لوله انتقال نفت از زیر خانه بربادرفته پدری خود می‌شوند و این موضوع ماجراهای دیگری را رقم می‌زند.
سیاه‌چاله از سریال‌های متأخر نمایش خانگی است كه پخش آن به تازگی به پایان رسیده. گروه بازیگران حرفه‌ای زیر نظر كارگردانی «حسین نمازی» كه پیش‌تر فیلم سینمایی شادروان را ساخته، توانسته‌اند ضمن خلق لحظاتی بامزه، اثری با كیفیت و قابل قبول را برای خانواده‌ها آماده كنند.
مهم‌ترین وجوه مثبت این اثر اما اول، اشاره زیركانه به جمعی از پرونده‌های معروف فساد اقتصادی در قالب پرداختن به یك خانواده معمولی و از همه جا بی خبر است.
دومین وجه خوب این سریال هم این است كه چند شخصیت جدید و بی‌نظیر (مانند وكیل ژولیده و بی‌حوصله) خلق كرده كه نمونه این كار در سریال‌های طنز (غیر فانتزی) ایرانی بسیار كم دیده می‌شود.
3- «ویلای من»
خلاصه داستان: پیرمردی ثروتمند و بدون فرزند در بستر مرگ است. وكیل درستكار او به دنبال وارثان وی می‌گردد كه كارگر بدهكار و سابقه‌دار رستورانی به موضوع پی می‌برد و سعی می‌كند خود را برادرزاده پیرمرد جا بزند.
نیمه تمام ماندن مجموعه قهوه تلخ باعث شد «مهران مدیری» پروژه‌ای كم ریسك و معمولی را در دست بگیرد تا از به سرانجام رسیدن آن مطمئن باشد.
عدم اعتماد مخاطب به اتمام پروژه‌های نمایش خانگی در آن مقطع و استفاده از بازیگران ضعیف‌تر برای بعضی نقش‌ها باعث شد این سریال نتواند به اندازه سایر آثار كارگردانش سر زبان‌ها بیفتد؛ با این حال سریال توانست با انتخاب فرم ساده در لوكیشن یك ویلا تمركز خوبی روی پیشبرد داستان داشته باشد.
استفاده دوباره از زوج امتحان پس داده مدیری و انصاری برای نقش‌های اصلی نقطه قوت سریال بود و در كنار آن، خلق چند كاراكتر بامزه با تیكه‌كلام‌های شیرین توانست در همه قسمت‌ها لحظات خنده‌داری را بسازد. پایان‌بندی خوب از دیگر ویژگی‌های این سریال بود كه مخاطبین خود را راضی نگه داشت.
2- «روزی روزگاری مریخ»
خلاصه داستان: مردی كه در زمان حال با مشكلاتی مواجه است طی اتفاقی منجمد می‌شود و سال‌ها بعد در مریخ، چشم باز می‌كند. تغییرات سبك زندگی، فرهنگ و … در زمان و سیاره‌ای دیگر موجب تناقضات مفرحی می‌شود.
پیمان قاسم‌خانی در زمان پخش سریال تلویزیونی مسافران اعلام كرده بود كه این اثر چند سالی زود ساخته شده است! تا حدودی هم حق با او بود چرا كه به تازگی، سكانس‌هایی از آن سریال در شبكه‌های اجتماعی بازنشر شده كه نظرات پیرامون آن‌ها، مثبت‌تر از زمان پخش سریال است.
روزی روزگاری مریخ به عنوان آخرین اثر پیمان قاسم‌خانی در مقام سرپرست نویسندگان كه (خودش هم آن را مشتركاً با محسن چگینی كارگردانی كرده) به نوعی دنباله‌ای بر همان سریال مسافران است.
اگرچه به نظر یكی از محبوب‌ترین نویسنده‌های طنز در ایران (اگر نگوییم محبوب‌ترین) در چند سال اخیر از وسواس خود برای كیفیت متن كم كرده اما این سریال هم توانست با خلق دنیای خود به مرور ارتباط بهتری با مخاطب بگیرد.
ارتباطی كه البته در قسمت‌های اول حاصل نشده بود و دلیل قرار گرفتن اسم آن در بین سریال‌های كمتر دیده شده این است كه عده زیادی از تماشای ادامه آن منصرف شدند.
البته كه این سریال بیشتر یك سریال جوان پسند محسوب می‌شود و ارتباط برقرار كردن با آن برای تمام اعضای خانواده چندان آسان نیست اما مخاطب این دست آثار فانتزی، آن را خواهد پسندید و جدی‌ترین انتقاد این مخاطبان به آن، تعداد كم قسمت‌ها نسبت به ظرفیت ادامه داستان خواهد بود.
1- «گلشیفته»
خلاصه داستان: سریال با بن‌مایه حقوق زنان درباره چهار زن است كه بر سر رفتن به دانشگاه، كسب كرسی مدیریت، اعزام به مسابقات ورزشی و مسئله وراثت وارد چالش‌هایی با مردهای زندگی خود می‌شوند. اتفاقاتی این چهار زن متفاوت را با هم هم مسیر می‌كند.
«بهروز شعیبی» در اولین تجربه كارگردانی خود در شبكه نمایش خانگی به سراغ سوژه‌ای طنز رفت كه مرحوم «خشایار الوند» سرپرستی نویسندگان آن را به عهده داشت.
این سریال كه شاید بتواند نامزد عنوان قوی‌ترین سریال طنز شبكه نمایش خانگی نیز باشد، از گروه پرتعداد بازیگران حرفه‌ای بهره برده است.
خرده قصه‌هایی كه هر كدام جذابیت خود را دارند در مسیر قصه اصلی به خوبی به هم می‌رسند. نكته بسیار مهم این كه با وجود تلاش گروه سازنده برای انتقال پیام‌هایی اما سازندگان اثر همواره به وظیفه ایجاد سرگرمی و خلق لحظات خنده دار وفادار می‌مانند.
خلق شخصیت‌های متفاوت و كمتر دیده شده در قاب یك سریال مانند «مدیرِ زن» یا «ورزشكار و قهرمانِ زن» باعث باز شدن دریچه شوخی‌های كلامی و طنز موقعیتی شده كه مانند آن را نداشته‌ایم.
تعدد لوكیشن‌ها و رعایت پیوستگی و ترتیب و توالی اتفاقات در كنار خارج نشدن داستان از منطقی كه برای خود در نظر گرفته، اصلی ترین تفاوت این سریال با آثار نازل غیر قابل اعتناست.
چهره‌هایی چون «محمد بحرانی» و «امیر مهدی ژوله» در كنار بازیگران قدیمی و مطرح سریال به خوبی از پس نقش خود برآمدند و با توجه به مجموعه این عوامل به نظر می‌رسد، سریال «گلشیفته» می‌توانست بیشتر دیده شود و تماشای آن به كسانی كه تا كنون آن را ندیده‌اند به شدت پیشنهاد می‌شود.
منبع سایت دفتر طنز حوزه هنری
