ابوالقاسم حالت

زندگی نامه

ابوالقاسم حالت، شاعر، مترجم و محقق توانای معاصر در سال 1298 در تهران به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات مقدماتی و متوسطه به استخدام شركت ملی نفت ایران درآمد و تا زمان بازنشستگی در خدمت این سازمان بود.

ابوالقاسم حالت در جوانی به فراگیری زبان عربی، پرداخت و از سال 1314 هجری شمسی به شعر و شاعری روی آورد و به سرایش شعر در قالب كهن و تذكره‌نویسی همت گماشت. دیوان حالت كه مشتمل بر قطعات ادبی، مثنوی‌ها، قصاید، غزلیات و رباعیات است، خود نمایانگر عمق دانش ادبی این محقق است.

وی از سال 1317 همكاری خود را با مجله معروف فكاهی توفیق آغاز كرد و بحر طویلهای خود را با امضای هدهد میرزا و اشعارش را با اسامی مستعار خروس لاری، شوخ، فاضل ماب و ابوالعینك به چاپ می‌رساند. علاقه به مسائل دینی سبب شد از سال 1323 هر هفته چند رباعی جدی كه ترجمه‌ای از كلمات قصار علی بن ابی‌طالب بود در مجله «آئین اسلام» چاپ كند. حالت در ترانه‌سرایی نیز دستی توانا داشت و عموماً این ترانه‌ها در قالب فكاهی، انتقادی علیه وضعیت سیاسی و اجتماعی آن زمان بود. حالت در آن سال‌ها با نشریات امید، تهران مصور و پیام ایرانی نیز همكاری داشت و ملك‌الشعرا بهار او را به كنگره نویسندگان ایران دعوت نمود.

سفر به هندوستان

ابوالقاسم حالت در سال 1325 بنا به دعوت كمپانى «اورگرین پیكچر» به هندوستان سفر كرد و در بمبئى به كار دوبلاژ فیلم پرداخت و مدتى نتوانست در كار تصنیف‏سازى فعال باشد. تا این‏كه مهدى خالدى، جواد بدیع‏زاده، نصراللَّه زرین‏پنجه، على زاهدى، یوسف كاموسى، على‏اكبر پروانه و دلكش جهت ضبط صفحه از ایران به بمبئى رفتند و حالت به عنوان یادگار براى این هیئت ایرانى تصنیف «شیرین» را ساخت، و على زاهدى آن را اجرا كرد. این تصنیف اینطور شروع مى‏شود:

شیرین، شیرین، سروقد و سیمین برو گل پیكرى تو

در مذاق از شكر شیرین‏ترى تو

فعالیت هایش پس از بازگشت به وطن

ابوالقاسم حالت، در بهار سال 1327 به وطن بازگشت و در آن زمان، سرپرستى اداره كل انتشارات و رادیو با ابوالقاسم پاینده بود، از وى دعوت به عمل آورد تا براى رادیو تصنیف بسازد و پس از یك ماه كه با رادیو همكارى كرد، چون به استخدام شركت نفت درآمده بود، عازم آبادان شد و این همكارى قطع گردید.وی پس از تحصیلات مقدماتی و متوسطه به استخدام شركت ملی نفت ایران درآمد و تا زمان بازنشستگی در خدمت این سازمان بود.

ابوالقاسم حالت در جوانی به فراگیری زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه پرداخت و از سال 1314ش، به شعر و شاعری روی آورد و به سرایش شعر در قالب كهن و تذكره‌نویسی همت گماشت. دیوان حالت كه مشتمل بر قطعات ادبی، مثنوی‌ها، قصاید، غزلیات و رباعیات است، خود نمایانگر عمق دانش ادبی این محقق است. وی از سال 1317 همكاری خود را با مجله معروف فكاهی توفیق آغاز كرد و بحر طویل‌های خود را با امضای هدهد میرزا و اشعارش را با اسامی مستعار خروس لاری، شوخ، فاضل ماب و ابوالعینك به چاپ می‌رساند.

حالت به زبانهای انگلیسی و فرانسه و عربی آشنایی داشت و كتاب هایی از هر سه زبان به فارسی ترجمه كرده است كه مهمترین آنها ترجمه قسمتی از تاریخ ابن اثیر از عربی به فارسی می باشد كه از طرف شركت سهامی چاپ و انتشار كتب ایران در تهران چاپ شد.علاقه به مسائل دینی سبب شد از سال 1323 هر هفته چند رباعی جدی كه ترجمه‌ای از كلمات قصار علی بن ابی‌طالب بود در مجله «آئین اسلام» چاپ كند.

او در ترانه‌سرایی نیز دستی توانا داشت و عموماً این ترانه‏ها در قالب فكاهی، انتقادی علیه وضعیت سیاسی و اجتماعی آن زمان بود. حالت در آن سال‌ها با نشریات امید، تهران مصور و پیام ایرانی نیز همكاری داشت و ملك‌الشعرا بهار او را به كنگره نویسندگان ایران دعوت نمود. در زمینه موسیقی اصیل ایرانی نیز ابوالقاسم حالت فعالیت داشت و سراینده نخستین سرود جمهوری اسلامی بود. وی پس از انقلاب اسلامی نیز علیرغم كهولت سن مدت زمانی نسبتاً طولانی با مجله گل آقا همكاری كرد. از ابوالقاسم حالت آثار ادبی و فرهنگی فراوانی در زمینه‌های طنز، شعر، ادبیات و ترجمه باقی مانده‌است. وی در سوم آبان سال 1371 بر اثر سكته قلبی درگذشت.

سرود ملی جمهوری اسلامی ایران
در بعد از انقلاب سال 1357 خورشیدی، ابوالقاسم حالت، از طرف انجمن ادبی ایران، شعر نخستین سرودملی بعد از انقلاب را تدوین كرد.

آثار

- مجموعه اشعار
فكاهیات حالت
دیوان ابوالعینك
دیوان خروس لاری
بچه ها برق آمده
بحرطویل های هدهد میرزا
دیوان شوخ
گلزار خنده
دیوان اشعار (اشعار، رباعیات)
پروانه و شبنم (قصاید اخلاقی و عرفانی سعدی و تذكره شاهان شاعر)

- تألیف
زن داری و گرفتاری (نشر درسا)
پابوسی و چاپلوسی مجموعه مقالات طنز

- ترجمه‌ها
فرعون (الویز جارویس مك گرو) نشر درسا
مینوتوس مشاور نرون (میكا والتاری) نشر درسا
تاریخ فتوحات مغول (جی.جی. ساندرز)
تاریخ تجارت (اریك ن. سیمونز)
ناپلئون در تبعید (خاطرات ژنرال برتران)
زندگی من (مارك توین)
زندگی بر روی می‌سی سی پی (مارك توین)
پیشروان موشك سازی (بریل ویلیامز / ساموئل اشتاین)
بهار زندگی (كلارمیس هاستی كارول)
جادوگر شهر زمرد (فرانك باوم)
بازگشت به شهر زمرد (فرانك باوم)
پسر ایرانی، (ماری رنولت)
شبح در كوچه میكل‌آنژ
فروغ بینش
شكوفه‌های خرد
راه رستگاری
كلمات قصار علی بن ابیطالب
مجموعه تاریخ كامل ابن اثیر (23جلد)