كتاب «چگونه گورخر راه‌راه شد؟» نوشته لئو گراسه با ترجمه كاوه فیض‌اللهی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شد.
به گزارش خبرنگار مهر، كتاب «چگونه گورخر راه‌راه شد؟ (و سایر داستان‌های داروینی من‌درآوردی)» نوشته لئو گراسه به‌تازگی با ترجمه كاوه فیض‌اللهی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌كتاب یكی از عناوین مجموعه «كتابخانه تاریخ طبیعی» است كه این ناشر چاپ می‌كند. نسخه اصلی این كتاب در سال 2016 توسط انتشارات پروفایل در لندن چاپ شده است.
مخاطب كتاب پیش رو، در این راهنمای بامزه و البته آموزنده، با پاسخ چنین معماهای تكاملی و واقعیت‌های شگفت‌انگیز دنیای جانوران روبرو می‌شود: چرا زرافه گردنی به این درازی دارد؟ چرا گورخر راه‌راه است؟ چرا گله بوفالوها كمابیش دموكراتیك است اما فیل‌ها دیكتاتوری را ترجیح می‌دهند؟ علت معماری درخشان تپه موریانه‌ها یا پیچیدگی‌های زندگی جنسی كفتارها چیست؟ چرا گوركن عسل‌خوار طوری تكامل یافته كه یكی از موثرترین عوامل كشتار جمعی باشد؟...
لئو گراسه طبیعی‌دان 29 ساله فرانسوی است كه در رشته‌های زیست‌شناسی تكاملی و روزنامه‌نگاری تحصیل كرده و بیشتر وقت خود را صرف ترویج علم می‌كند. او طی 5 سال گذشته بیش از 700 هزار مشترك یوتیوبی گرد خود جمع كرده كه در كانالی به‌نام «زیست‌شناسی كثیف» حضور و تبادل نظر دارند. او در این كانال با نگاه طنز به شگفتی‌های دنیا و زندگی می‌پردازد. او در كتاب پیش‌رو هم با بهره‌گرفتن از جدیدترین پژوهش‌های علمی و مشاهدات خود در علفزارهای آفریقا، مجموعه‌ای از كاوش‌های جالبش را گردآوری كرده است.
از نظر این نویسنده، پدیده‌های طبیعی بسیار پیچیده‌تر از چیزی هستند كه به نظر می‌آیند. گراسه در این كتاب به رابطه خاص انسان و زادگاهش در علفزارهای قاره آفریقا (ساوانا) و تاثیر آن بر رفتار و سرنوشت او می‌پردازد. این طبیعی‌دان جوان برای تبیین رازهای رفتار جانوران، دو مقوله زیست‌شناسی تكاملی و تفكر جانبی را در هم آمیخته و نتیجه را با زبانی ساده اما با در نظر گرفتن پیچیدگی صورت مساله بیان كرده است.
كتاب «چگونه گورخر راه‌راه شد؟» 4 بخش اصلی دارد كه به‌ترتیب عبارت‌اند از: «تكامل در لباس مبدل»، «اسرار رفتار جانوران»، «موجودات استثنایی» و «عامل انسانی». عنوان این كتاب به پژوهش گراسه در دوران دانشجویی‌اش اشاره دارد كه موضوعش، الگوی راه‌راه گورخرها و ارتباطش با رفتار آنها بود. گراسه در این پروژه می‌خواست ببیند آیا میان این الگوها و شخصیت گورخرها رابطه‌ای وجود دارد یا خیر. او این كتاب را برای مخاطبان عمومی نوشته است.
در قسمتی از این كتاب می‌خوانیم:
شما با بی‌حوصلگی تلویزیون را خاموش می‌كنید. شما خودتان این چیزها را درباره غزال‌ها و یوزها می‌دانید: یوز مانند باد می‌دود؛ غزال در تلاش برای فرار پرش‌های نفس‌گیری می‌كند؛ و تعقیب و گریز روی علف‌های تفتیده ساوانا آغاز می‌شود. اما در واقع نحوه گریز غزال تامسون از یوز می‌تواند درهای تازه‌ای به روی ما بگشاید، و یك نگاه از دنیایی را به ما نشان دهد كه هنوز برای زیست‌شناسان عمدتا سرزمینی ناشناخته است، و ممكن است ثابت شود كه مهد انقلاب آینده در علم است.
بیایید یك بار دیگر نگاه كنیم. یوز می‌جهد، بدنش را كش می‌آورد و تلاش می‌كند كه چنگال‌هایش را در بدن غزال بخت‌برگشته فرو كند. اما غزال زیرك است و شروع به دویدن در تمام جهات می‌كند. واقعا. دویدن به خط مستقیم مرگی سریع را تضمین خواهد كرد، زیرا وقتی پای سرعت در میان باشد او هرگز حریف یوز نخواهد شد. اما اگر هر پنج ثانیه یك بار مسیر حركتش را ناگهان عوض كند می‌تواند یوز را گمراه كند، در ضرباهنگ چشم‌نواز دویدنش اختلال ایجاد كند و غرورش را به عنوان قهرمان دوی سرعت در هم بشكند و هزار تكه كند _ یا دست‌كم فرصتی برای بقا پیدا كند. گریز غزال كاملا تصادفی است: پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند كه پیش‌بینی مسیر بعدی یك غزال در هنگام فرار غیرممكن است، و اینكه این استراتژی بسیار موثری در تضمین بقای آن در هنگام حمله است. اما این مثالی منحصر به فرد نیست كه در آن جانوری از تصادف به نفع خویش بهره می‌گیرد: بسیاری از جانوران دیگر نیز هنگام فرار از حمله به این نوع رفتار پناه می‌آورند، و بعضی دیگر حتی از آن برای یافتن غذا و در تولیدمثل نیز استفاده می‌كنند. این رفتار در اصطلاح فنی رفتار بی‌ثبات یا پروتئوسی نامیده می‌شود كه برگرفته از نام پروتئوس خدای یونانی دریا بود كه می‌توانست شكلش را به سرعت تغییر دهد و از آب به شكل شیر، مار یا حتی درخت درآید.
این‌كتاب با 176 صفحه مصور، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 30 هزار تومان منتشر شده است.
