نویسنده كتاب «سبیل شاه عباس» گفت: این كتاب به میل انسان نسبت به جاودان شدن اشاره دارد.
مجید شفیعی از نویسندگان جوانی است كه با زبان طنز داستانهای جالبی را از دل حكایتها و افسانهها برای كودكان و نوجوانان خلق میكند. وی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری میزان به ویژگیها و نوع نگاهش در كتاب «سبیل شاه عباس» اشاره كرده است.
میزان-این كتاب را بر چه اساسی نوشتید؟
«سبیل شاه عباس» بر اساس حكایت فولكلوریك با عنوان دختر وركچی كه در افسانههاست نوشتهام. این كتاب از دو داستان با عناوین «سبیل شاه عباس» و «شهری با یك ساندویچ بزرگ» تشكیل شده است.
میزان-چرا این سوژه را برای داستاننویسی انتخاب كردید؟
من به سیستم كاری شاه عباس علاقه زیادی دارم اگرچه به صورت مطلق انسان خوبی نبوده، ولی در یكپارچهسازی ایران و اجرای یكسری برنامهها در راستای اقتداربخشی ایران اقداماتی انجام داد كه نظر من را به خود جلب كرد و بر همین اساس هم دوست داشتم تا داستانی حول این محور بنویسم.
میزان-این كتاب چه ویژگی دارد؟
علاوه بر اینكه علاقه وافری به اساطیر و اسطورهها دارم و بر اساس آن داستانهایم را مینویسم به طور كل یك وجه از كارهایم طنزآمیز هم است. «سبیل شاه عباس» را نیز بر اساس دختر وركچی نوشتم یعنی آن داستان هستهای برای این قصه شده است.
میزان-مضمون این داستان به چه چیزی اشاره دارد؟
«سبیل شاه عباس» به این موضوع میپردازد كه شاه عباس در حال محو شدن در تاریخ است و فقط سبیل وی بیرون مانده است.
داستان از این قرار است كه ماموران تاریخ موظف هستند كه این پادشاهی را به دلیل جنابتهایی كه مرتكب شده محو كنند و در این میان نقاشیهای كاخ پادشاه كه از آثار رضا عباسی است، در حال محو شدن هستند. در این زمان رضا عباسی بخاطر هنر وارد داستان میشود و شاه عباس بخاطر علاقهای كه به هنر داشته، زنده میماند.
در این حكایت شاه عباس برای بدست آوردن دختر وركچی جاجیمبافی یاد میگیرد.
«سبیل شاه عباس» به میل جاودانگی انسانها اشاره دارد
میزان-پیام این داستان چیست؟
یك وجهه از كارهایم این است كه در بستر همه داستانهایم از افسانهها و اسطورهها استفاده میكنم. من در این داستان از یك افسانه استفاده كردم تا داستانی جذاب را مطرح كنم. در این داستان به جایگاه هنر اشاره میشود و این مصرع یادآوری میشود كه هنر برتر از گوهر آمد پدید.
میزان-به نظرتان افسانههای ایرانی چقدر پتانسیل برای داستانگویی دارند؟
در بستر تمام داستانها یا فیلمهای خارجی گویا همه افراد یك سفر اودیسهوار برای بدست آوردن یك معنا دارند و این نشان میدهد سایر كشورها هم افراد نسبت به متون گذشته خود غافل نیستند.
ما در ایران از گنجینهای برخوردار هستیم و میدانیم همه حرفها زده شده و وقت آن است كه روایتها نو شود و من كارم این است كه روایتهای نو از حكایتهای قدیمی بازگو كنم.
میزان-آیا با پرداختن به حكایتهای مشترك داستانهای یك شكل نخواهیم داشت؟
هر كس به یك نوع یك حكایت را روایت میكند. شاید منظر یكی باشد، ولی راویها محتواهای متفاوتی به متن میبخشند و بر همین اساس هم حكایتها یكسان نخواهد شد.
میزان-بخش دوم این كتاب چه داستانی دارد؟
داستان دوم این كتاب «شهری با یك سادویچ بزرگ» است.
میزان-موضوع این داستان درباره چیست؟
عدهای جمع میشوند كه شهرشان را كه ناكجا نام دارد ثبت كنند. قرار است بومیان برای ثبت این شهر كار بزرگی انجام دهند و این در حالی است كه افراد كارهای بزرگ را انجام دادهاند برای مثال در یك شهر فرش بزرگ بافته شده، در شهر دیگری تخت بزرگی ساخته شده و… بنابراین بومیان شهر ناكجا تصمیم میگیرند یك ساندویچ بزرگ بسازند.
اهالی این شهر از تمام دارایی خود مایه میگذارند تا مایحتاج تهیه این ساندویچ را فراهم كنند به طوریكه اصلا فقیر میشوند. داستان با ایرادهای ارزیابان و ثبتكنندگان شهر نسبت به نحوه تهیه این سانویچ پیش میرود تا اینكه در نهایت با تكمیل شدن غذا ثبتكنندگان در برف و كولاك گیر میكنند و بر اثر گرسنگی تصمیم به خوردن همین ساندویچ میگیرند.
میزان-این داستان چه مفهومی را به مخاطب منتقل میكند؟
این داستان نشان میدهد كه انسان دنبال جاودانگی است.
میزان-وجه تشابه این دو داستان كه در یك جلد هم چاپ شده، چیست؟
جاودانگی وجه مشترك دو داستان است. شاهعباس هم دوست داشت ماندگار شود و بومیان شهر هم دوست دارند كه نامشان در تاریخ ثبت شود، با این تفاوت كه شاه عباس قصد داشت با هنر جاودان شود و دیگری میخواست به واسطه دسترنج خود به مانایی رسد.
این كتاب به مخاطب این نكته را یادآوری میكند كه انسان همواره در پی جاودان شدن است.
ویژگی خاص این اثر و سایر داستانهایم این است كه بتوان برداشتهای متفاوتی از نوشتهها كرد. من سعی دارم داستانهایم حالت شناور داشته باشند تا همه گروههای سنی بتوانند از یك كتاب استفاده كنند.
میزان-روند نگارش این كتاب چگونه بود؟
در ذهنم الگوریتمی دارم كه به صورت یكباره خلاقیتم ریزش میكند. روند نگارش به قدری برایم سریع اتفاق میافتد كه به واسطه یكسری نشانههایی كه برای خود مشخص كردهام میفهمم كه چه نوشتهام.
یكباره در بطن اثر و خلاقیت میروم و پس از نگارش گویا از سفری اودیسهای بازگشتهام.
میزان-این كتاب چه زمانی منتشر شد؟
این كتاب امسال از سوی انتشارات خط خطی منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت.