كتاب «موقعیت ننه» اولین كتاب با ژانر طنز توسط انتشارات مرز و بوم منتشر و وارد بازار نشر شد.
به گزارش شیرین طنز، به نقل از ایسنا، انتشارات مرزوبوم كه تاكنون در حوزه‌های مختلف اجتماعی و همچنین ترجمه دست به تولید و انتشار كتاب‌هایی در حوزه دفاع مقدس زده است، اینك برای اولین بار كتابی را منتشر كرده كه دارای درون‌مایه طنز است. كتاب‌های زیادی در ژانر طنز آن‌هم در حوزه دفاع مقدس منتشر شده است ولیكن كتاب «موقعیت ننه» دارای ویژگی‌های خاصی است كه از آن جمله واقعی بودن اتفاقات، بیان ساده روایت‌ها و بعضاً با لهجه شیرین اصفهانی و از همه مهم‌تر تجربه اول نویسنده شوخ‌طبع آن است. با انتشار این كتاب با مرتضی قاضی، مسئول انتشارات مرزوبوم و رمضانعلی كاوسی نویسنده كتاب «موقعیت ننه» به گفتگو پرداختیم.
مرتضی قاضی، مسئول انتشارات مرزوبوم، از همكاری مشترك نشر مرزوبوم با حوزه هنری اصفهان برای انتشار كتاب «موقعیت ننه» گفت و بیان كرد: كتاب «موقعیت ننه» حكایت‌های طنزی از رزمندگان ما در دوران دفاع مقدس است.
جانباز قطع نخاع
وی با اشاره به اینكه نویسنده كتاب، رمضانعلی كاوسی، از جانبازان قطع نخاعی دفاع مقدس است، اظهار كرد: نویسنده كتاب با تمام محدودیت‌هایی كه داشته این خاطرات را گردآوری كرده است. اكثر این خاطرات از نیروهای رزمنده اصفهانی است و در خاطرات طنز با لهجه اصفهانی روایت شده است.
قاضی درباره چرایی ورود نشر مرزوبوم به ژانر طنز گفت: ما باید تصویر درستی از جبهه داشته باشیم، درست است كه فضا فضای جنگ است و شاید تصوری كه ما از فضای جبهه و جنگ سال‌ها در ذهنمان شكل گرفته است فضایی با معنویت بالا است اما در كنار این باید این موضوع را هم لحاظ كنیم كه عملیات‌ها زمان‌های محدودی را در كل سال به خود اختصاص می‌دادند و مابقی ایام نیروها در اردوگاه‌ها در حال آموزش و یا در حال آمادگی كسب كردن برای عملیات‌ها بودند و عملیاتی انجام نمی‌دادند و به‌نوعی در داخل جبهه زندگی می‌كردند.
وی افزود: طبیعتاً در زندگی همه‌چیز وجود دارد از خنده و شوخی تا عصبانیت و ناراحتی. به نظر من اینكه ما بیاییم یك‌بخشی از بخش‌های شیرین و به‌نوعی طنز جبهه را با این كتاب‌ها به تصویر بكشانیم جزو ضروریات این حوزه است. ما می‌توانیم زندگی جبهه را با ابعاد بیشتر و دقیق‌تری ترسیم كنیم در واقع نیروها از همه طیفی، با همه لهجه‌ای و با همه فرهنگی، با همه روحیات و شخصیت‌ها حضور داشتند و از تركیب و تعامل این نیروها حتماً صحنه‌های جذابی به جهت طنز و لحظات شاد ایجاد می‌شده است.
62 خاطره طنز از جانبازان و آزادگان دفاع مقدس
در ادامه رمضانعلی كاوسی كه جانباز قطع نخاع و نویسنده فعال در حوزه دفاع مقدس است و آثاری همچون «تیغ‌های گل رز»، «پرواز با بال شكسته» «كُفیشه»، «راز نهان»، «سهم من از عاشقی» و «بامداد روز شانزدهم» را در كارنامه خود دارد، در جدیدترین اثر خود به نام «موقعیت ننه» به خاطرات رزمندگان اصفهانی از زاویه دیگری پرداخته است. كاوسی در این گفتگو در خصوص نگارش این كتاب گفت: روزی مسئول ادبیات حوزه هنری اصفهان آقای قربانی به من گفت این كتاب‌هایی كه شما می‌نویسید خوب است ولی كلاً جای طنز در كتاب‌های دفاع مقدس خیلی خالی است اگر بتوانید خاطرات رزمنده‌ها و جانبازان را به این صورت گردآوری كنید خیلی خوب است.
وی با بیان این نكته كه نوشتن طنز خیلی سخت‌تر از نوشتن خاطرات معمولی است، توضیح داد: در واقع باید در این نوع نگارش خیلی ظریف بنویسید و محتوا خمیرمایه طنز را داشته باشد.
نحوه گردآوری خاطرات
نویسنده كتاب «موقعیت ننه» از نحوه گردآوری خاطرات موجود در كتاب «موقعیت ننه» گفت و بیان كرد: من چون خودم جانباز قطع نخاع از ناحیه گردن هستم با موتور یا با ماشین به این‌طرف و آن‌طرف می‌رفتم. یك ركوردر همراهم بود و زمان‌هایی كه به بنیاد شهید یا سپاه در اصفهان می‌رفتم هنگامی‌كه رزمنده‌ای به آنجا می‌آمد به او می‌گفتم كه من می‌خواهم یك كتاب بنویسم با من همكاری می‌كنید و یكی، دو خاطره طنز برای من می‌گویید؟ در نهایت من 72 خاطره از این دوستان جمع‌آوری كردم.
وی افزود: از این تعداد، 10 خاطره به دلیل اینكه بار طنز نداشتند حذف شدند و كتاب شامل 62 خاطره از جانبازان و آزادگان عزیز است.
كاوسی متذكر شد: شاید خیلی از مردم فكر می‌كنند ما رزمنده‌ها وقتی‌كه در جبهه بودیم در آنجا فقط دعا می‌خواندیم، قرآن می‌خواندیم، این‌ها بود ولی شوخ‌طبعی و گفتن و خندیدن و سربه‌سر هم گذاشتن در واقع جزیی از زندگی ما رزمنده‌ها بود و اگر این‌طور نبود نمی‌توانستیم در برابر آن آتش دشمن مقاومت كنیم. ما مجبور بودیم به هر صورت كه شده به همدیگر روحیه بدهیم و همین مكالمات مثلاً یكی، دودقیقه‌ای بچه‌ها باعث می‌شد كه روحیه پیدا كنند.
وی از “اشنوك” به‌عنوان یكی از بهترین خاطرات كتاب «موقعیت ننه» نام برد و گفت: به‌طوركلی تمام خاطرات این كتاب زیبا و خنده‌آور است و اگر خواننده این كتاب را شروع كند دیگر بالاجبار تا آخر آن را می‌خواند و می‌خواهد ببیند خاطرات بعدی به چه شكلی است.
زمان بندی كتاب
نویسنده كتاب «موقعیت ننه» با بیان اینكه این كتاب بر اساس زمان‌بندی نیست، اظهار كرد: در مقدمه كتاب توضیح داده‌ام كه عمداً زمان‌بندی را در نظر نگرفتم و كلاً تاریخ‌ها را كنار گذاشتم ولی در ابتدای هر خاطره نوشتم كه چه تاریخی بوده است تا مثلاً اگر رزمنده‌ای كتاب را می‌خواند اگر خودش هم در آن عملیات شركت كرده است بداند كه این خاطره مثلاً مربوط به عملیات خیبر در سال 1362 بوده است.
وی بر صحت و واقعی بودن این خاطرات گفت و تأكید كرد: یكی از خصوصیات من این است كه هیچ‌گاه در متن اصلی دست نمی‌برم و تمام این خاطرات عین واقعیت است یعنی عین آن چیزی است كه اتفاق افتاده است و شاید اگر من بخواهد یك شاخصه‌ای برای كارم در نظر بگیرم این اصیل بودن خاطرات است یعنی مطمئن باشید كه داستان‌سرایی نشده است.
كاوسی افزود: از طرفی چون خود من رزمنده بوده‌ام و می‌توانستم دست بچه‌ها را بخوانم كه اگر كسی هم بخواهد مبالغه كند یا از خودش فیلم‌نامه بسازد اصلاً آن خاطره را نیاورم.
وی با اشاره به اینكه كتاب «موقعیت ننه» اولین تجربه‌ام در ژانر طنز است، ابراز امیدواری كرد كه مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد.
