نادر ابراهیمی

ابراهیمی، همراهِ بهرام بیضایی و ابراهیم گلستان، از اندك‌شمار سخنوران ایرانی به‌شمار می‌رود كه هم در سینما و هم در ادبیات كار كرده و شناخته شده بوده‌اند.


زندگی‌نامه

نادر ابراهیمی در 14 فروردین سال 1315 در تهران به‌دنیا آمد. پدرش عطاءالمُلك ابراهیمی، فرزندِ آجودان حضور و از نوادگانِ ابراهیم خان ظهیرالدوله، حاكم نامدارِ كرمان در عصر قاجار بود، كه رضاشاه پهلوی او را، ضمنِ خلعِ درجه از كرمان به مشكین شهر تبعید نمود، كه هنوز قلمستانی به نام او در حومه مشكین شهر وجود دارد (قلمستان عطا) و هنوز خویشاوندان او (ابراهیمی‌های كرمان) در شهر و استان كرمان شناخته شده و مشهور هستند. مادرِ نادر ابراهیمی هم از لاریجانی‌های مقیم تهران به‌شمار می‌آمد. نادر ابراهیمی تحصیلات مقدماتی خود را در زادگاهش یعنی شهر تهران گذراند و پس از گرفتن دیپلم ادبی از دبیرستان دارالفنون، به دانشكده حقوق وارد شد. اما این دانشكده را پس از دو سال رها كرد و سپس در رشته زبان و ادبیات انگلیسی به درجه لیسانس رسید.

كارنامه:

- سینما و تلویزیون
آتش بدون دود (مجموعه تلویزیونی)
سفرهای دور و دراز هامی و كامی در وطن (مجموعه تلویزیونی)
روزی كه هوا ایستاد (فیلم سینمایی)

- ادبیات بزرگسال

با سرودخوان جنگ در خطه نام و ننگ
خانه‌ای برای شب (نشر روزبهان)
آرش در قلمرو تردید (یا: پاسخ‌ناپذیر) (نشر روزبهان)
مصابا و رؤیای گاجرات (نشر روزبهان)
بار دیگر شهری كه دوست می‌داشتم (نشر روزبهان)
هزارپای سیاه و قصه‌های صحرا (نشر روزبهان)
افسانه باران (نشر روزبهان)
در سرزمین كوچك من - منتخب آثار
تضادهای درونی (نشر روزبهان)
انسان - جنایت - احتمال (نشر روزبهان)
مكان‌های عمومی (نشر روزبهان)
رونوشت بدون اصل (نشر روزبهان)
درحد توانستن - شعرگونه
غزل‌داستان‌های سال بد (نشر روزبهان)
ابن مشغله - زندگینامه، جلد اول (نشر روزبهان)
ابوالمشاغل - زندگینامه، جلد دوم (نشر روزبهان)
فردا شكل امروز نیست (نشر روزبهان)
براعت استهلال - از مجموعه «ساختار و مبانی ادبیات داستانی»
مقدمه‌ای بر فارسی‌نویسی برای كودكان (نشر روزبهان)
مقدمه‌ای بر مصورسازی كتاب‌های كودكان (نشر روزبهان)
مقدمه‌ای بر مراحل خلق و تولید ادبیات كودكان (نشر روزبهان)
مقدمه‌ای بر آرایش و پیرایش كتاب‌های كودكان (نشر روزبهان)
دور ایران در شش ساعت - گزارش دومین نمایشگاه ایرانگردی در سال 1371
چهل نامه كوتاه به همسرم (نشر روزبهان)
آتشْ بدون دود - داستان بلند هفت جلدی (نشر روزبهان)
با سرودخوان جنگ، در خطه نام و ننگ
یك صعود باورنكردنی
تكثیر تاسف‌انگیز پدربزرگ (نشر روزبهان)
مردی در تبعید ابدی - براساس زندگی ملاصدرا (نشر روزبهان)
حكایت آن اژدها (انتشارات كوله پشتی)
بر جاده‌های آبیِ سرخ - داستان بلند 10 جلدی، براساس زندگی میرمَهنای دوغابی (نشر روزبهان)
صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها - بخشی از «تاریخ تحلیلی پنج‌هزار سال ادبیات داستانی ایران» (نشر روزبهان)
یك عاشقانه آرام (نشر روزبهان)
سه دیدار با مردی كه از فراسوی باور ما می‌آمد
طراحی حیوانات - طرح‌های كوثر احمدی، با گفتاری تحلیلی در باب مفاهیم و تعاریف «طرح» در هنرها
الف‌با - تحلیل فلسفی 50 طرح از علی‌اكبر صادقی نقاش
پیشگفتار «كوچه‌های كوتاه» - مجموعه قصه‌های كوتاه گروهی از شاگردان نادر ابراهیمی

- ادبیات كودك و نوجوان

دور از خانه - قصه برگزیده آسیا، از سوی «سازمان جهانی یونسكو» و كتاب برگزیده شورای كتاب كودك در سال 1347
كلاغ‌ها - جایزه اول فستیوال كتاب‌های كودكان توكیو ژاپن، جایزه اول - سیب طلایی - براتیسلاوا، جایزه اول تعلیم و تربیت از یونسكو چاپ شده در سال 1348
سنجاب‌ها در سال 1349 به چاپ رسیده‌است. قصه برگزیده آسیا، از سوی «سازمان جهانی یونسكو» و كتاب برگزیده شورای كتاب كودك در سال 1347
قصه گل‌های قالی چاپ شده در 1352- جایزه بزرگ جشنواره كتاب كودك كنكور نوما، ژاپن
پهلوان پهلوانان؛ پوریای ولی - چاپ شده در سال 1352- كتاب برگزیده از سوی «آكادمی المپیك» همایش فردوسی و اخلاق پهلوانی 1384، جایزه بزرگ جشنواره كتاب كودك كنكور نوما، ژاپن 1978
باران - آفتاب و قصه كاشی چاپ شده در سال 1353
بزی كه گم شد چاپ شده در سال 1353
من راه خانه‌ام را بلد نیستم چاپ شده در سال 1353
سفرهای دورودراز هامی و كامی در وطن
پدر چرا توی خانه مانده‌است - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1357
جای او خالی - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1357
جای تو خالی - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1357
نیروی هوایی - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1357
سحرگاهان همافرها اعدام می‌شوند - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1358
برادرت را صدا كن - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان» چاپ شده در سال 1358
برادر من مجاهد، برادر من فدایی - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان»
جَنگ بزرگ از مدرسه امیریان - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان»
نامه فاطمه، پاسخِنامه فاطمه - از مجموعه «قصه‌های انقلاب برای كودكان»
مامان! من چرا بزرگ نمی‌شوم - از مجموعه «قصه‌های ریحانه خانم» چاپ شده در سال 1368
روزی كه فریادم را همسایه‌ها شنیدند - از مجموعه «قصه‌های ریحانه خانم» چاپ شده در سال 1368
آدم وقتی حرف می‌زند چه شكلی می‌شود - از مجموعه «قصه‌های ریحانه خانم» چاپ شده در سال 1369
درخت قصه ـ قُمری‌های قصه - (جایزه كتاب برگزیده ازسوی هیئت داوران بزرگ‌سال كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، جایزه‌كتاب برگزیده ازسوی هیئت داوران خردسال، ترجمه‌شده به زبان روسی در تركمنستان) چاپ شده در سال 1369
عبدالرزاق پهلوان - كتاب برگزیده از سوی «آكادمی المپیك» همایش فردوسی و اخلاق پهلوانی 1384
آن‌كه خیال بافت و آن‌كه عمل كرد
حكایت كاسه آب خنك - از مجموعه «نوسازی حكایت‌های خوب قدیم برای كودكان»
حكایت دو درخت خرما - از مجموعه «نوسازی حكایت‌های خوب قدیم برای كودكان»
آن شب كه تا سحر - از مجموعه «نوسازی حكایت‌های خوب قدیم برای كودكان»
قلب كوچكم را به چه كسی هدیه بدهم؟ - دیپلم افتخار نخستین نمایشگاه بین‌المللی تصویرگران كتاب كودك 1372
مثل پولاد باش پسرم؛ مثل پولاد - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
داستان سنگ و فلز و آهن - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
با من آشنا شو، با من دوست شو - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
هستم اگر می‌روم؛ گر نروم نیستم - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
راستی اگر نبودم - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
كمیاب و قیمتی اما… - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
مدرسه بزرگ‌تری هم وجود دارد - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
گل‌آباد دیروز؛ گل‌آباد امروز - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
گل‌آباد امروز؛ گل‌آباد فردا - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
فرهنگ فراورده‌های فلزی ایران - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
هفت آموزگار مهربان - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم»
ما مسلمانان این آب و خاكیم - از مجموعه «ایران را عزیز بداریم» دریافت جایزه نخست آسیایی تصویرگران كتاب كودك 1370
قصه سار و سیب
قصه موش خودنما و شتر باصفا
با من بخوان تا یاد بگیری
حالا دیگر می‌خواهم فكر كنم
قصه قالیچه‌های شیری
همه گربه‌های من 1 و2
دیدار با آرزو

- نمایشنامه

اجازه هست آقای برشت؟
وسعت معنای انتظار (سه قصه نمایشی)
یك قصه معمولی و قدیمی در باب جنایت

- فیلم‌نامه

آخرین عادل غرب
صدای صحرا

- ترجمه‌ها

مویه كن سرزمین محبوب - ترجمه با همكاری فریدون سالك
از پنجره نگاه كن - ترجمه با همكاری احمد منصوری
دوست؛ كسی است كه آدم را دوست دارد - ترجمه با همكاری احمد منصوری
آدم آهنی - كتاب برگزیده سال 1351 از سوی شورای كتاب كودك، ترجمه با همكاری احمد منصوری

نمونه آثار
عزیز من! (همسرم) خوشبختی، نامه یی نیست كه یكروز، نامه رسانی، زنگ در خانه ات را بزند و آن را به دستهای منتظر تو بسپارد. خوشبختی، ساختن عروسك كوچكی ست از یك تكه خمیر نرم شكل‌پذیر… به همین سادگی، به خدا به همین سادگی؛ اما یادت باشد كه جنس آن خمیر باید از عشق و ایمان باشد نه از هیچ چیز دیگر… خوشبختی را در چنان هاله یی از رمز و راز، لوازم و شرایط، اصول و قوانین پیچیده ادراك ناپذیر فرو نبریم كه خود نیز در شناختنش شویم… خوشبختی، همین عطر محو و مختصر تفاهم است كه در سرای تو پیچیده‌است…
(برگرفته از كتاب چهل نامه كوتاه به همسرم)