خنده، نجات‌بخش انرژی! گفتگوی صمیمی با حمید پارسا، نویسنده «شركت آقای مدیر» در «شهر فرنگ»

رادیو صبا – در برنامه‌های رادیویی، كمتر شنونده‌ای است كه با نام «شهر فرنگ» و آیتم‌های طنزآلود و دلنشین آن آشنا نباشد. این برنامه، هر روز با حال و هوای خاص و پرداختن به سوژه‌های ناب، خنده را بر لبان مخاطبان می‌نشاند و حالا، افتخار داشتیم تا در یك گفتگوی صمیمی با حمید پارسا، نویسنده همین برنامه‌های طنز رادیویی، پای صحبت‌های دلنشین او بنشینیم. پارسا كه این روزها علاوه بر نویسیندگی جنگ رادیویی «شهر فرنگ» ، اجرا و گویندگی برنامه های طنز رادیوصبا را برعهده دارد دریچه‌ای به دنیای پر رمز و راز طنز رادیویی و كاربردهای هوشمندانه آن در جامعه گشود.

«شهر فرنگ» و طنز «آقای مدیر»: لبخندی برای نگاه عمیق‌تر

در ابتدای گفتگو، پارسا از اهمیت آیتم‌هایی مانند «شركت آقای مدیر» در برنامه «شهر فرنگ» سخن گفت. او معتقد است كه طنز می‌تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای پرداختن به مسائل روزمره و حتی جدی جامعه مورد استفاده قرار گیرد. این آیتم‌ها نه تنها لبخند را بر لبان شنوندگان می‌نشانند، بلكه آن‌ها را به تأمل وامی‌دارند و از این رو، نمونه‌ای درخشان از كاربرد طنز هوشمندانه در رسانه هستند.


طنز در خدمت مصرف بهینه: وقتی خنده، چراغ راه صرفه‌جویی می‌شود!

یكی از نكات جذاب و كاربردی كه حمید پارسا به آن اشاره كرد، پتانسیل بالای طنز در موضوعات مهمی چون مدیریت مصرف انرژی بود. او با لحنی طنزآمیز اما جدی تأكید كرد كه گاهی اوقات، یك شوخی هوشمندانه می‌تواند ده‌ها سخنرانی رسمی و جدی را در راستای آموزش و ترویج مصرف بهینه بی‌اثر كند. به گفته او، زمانی كه با زبان طنز به سراغ موضوعی مثل مصرف انرژی می‌رویم، مخاطب بدون احساس اینكه دارد نصیحت می‌شود، با آن ارتباط برقرار می‌كند و گاردش را پایین می‌آورد.

پارسا توضیح داد كه چگونه «آقای مدیر» می‌تواند با قرار گرفتن در موقعیت‌های كمدی و اغراق‌آمیز، نشان دهد كه چگونه یك مصرف بی‌رویه كوچك، می‌تواند به دردسرهای بزرگ و بامزه‌ای منجر شود! او مثال زد كه مردم دوست دارند بخندند، و اگر در حین خنده یك پیام مثبت هم دریافت كنند، این خود معجزه‌ای است. طنز، مقاومت ذهنی افراد را در برابر تغییر عادت‌ها كاهش می‌دهد و باعث می‌شود پیامی كه شاید به شكل مستقیم نفوذ نكند، از طریق خنده به دل و ذهن شنونده راه یابد. او از سناریوهایی گفت كه در آن "آقای مدیر" فراموش می‌كند چراغ اتاقش را خاموش كند و همین غفلت‌های كوچك، اتفاقات خنده‌داری را رقم می‌زند كه هم موجب خنده مخاطب می‌شود و هم تلنگری برای حواس‌جمعی در مصرف برق!

نویسندگی و اجرا: وقتی یك نفر «استاد» هر دو است

در ادامه گفتگو، پارسا به چالش‌ها و تفاوت‌های ظریف بین طنز مكتوب و بداهه‌گویی در اجرای زنده پرداخت. او این دو را به ترتیب به نقاشی و موسیقی جاز تشبیه كرد. در طنز مكتوب، فرصت بازنویسی، اصلاح و پرداخت وجود دارد، درست مانند یك نقاش كه با حوصله روی بومش كار می‌كند. اما در اجرای زنده، مثل یك نوازنده جاز، باید همه چیز را در لحظه خلق كرد و بداهه‌پردازی در اوج اتفاقات غیرمنتظره، روح و جان طنز رادیویی را تشكیل می‌دهد.

یكی از نكات مهمی كه پارسا به آن اشاره كرد، اهمیت حفظ سبك شخصی در نویسندگی و اجرا بود. او تأكید كرد كه ترجیح می‌دهد متون خودش را اجرا كند، چرا كه وقتی متن را می‌نویسد، دقیقاً می‌داند كجا باید مكث كند، كجا باید با صدای بلند بخندد و كجا باید تعجبش را نشان دهد. این هماهنگی كامل بین نویسنده و مجری، زمانی كه هر دو نقش را یك فرد بر عهده داشته باشد، به كیفیت و اثرگذاری كار به شدت می‌افزاید و به نوعی به كار «امضای» شخصی می‌دهد.

رازهای «خنده هوشمندانه»: مطالعه و كشف!

در پایان این گفتگوی جذاب، حمید پارسا به اشتباهات رایج در طنز رادیویی اشاره كرد و هشدار داد كه برخی تصور می‌كنند هر حرف خنده‌داری طنز است. او تأكید كرد كه طنز خوب باید هوشمندانه باشد و علاوه بر خنده، فكر مخاطب را نیز درگیر كند. او مطالعه مستمر و آگاهی از تحولات جامعه را به عنوان سوخت اصلی موتور خلاقیت یك طنزپرداز معرفی كرد. به گفته او، طنزپرداز باید همواره «چشمش» به جامعه و «گوشش» به اتفاقات باشد.

برای علاقه‌مندان به حرفه طنز، پارسا كتاب «اسرار و ابزار طنزنویسی» محسن سلیمانی را به عنوان منبعی جامع و مفید پیشنهاد داد، اما در پایان با لبخند افزود كه طنز بیش از آنكه آموختنی باشد، كشف كردنی است. او تأكید كرد كه باید ذهن را برای دیدن جنبه‌های طنزآمیز زندگی، حتی در دل اتفاقات روزمره، باز گذاشت و به نوعی با نگاهی كمی شیطنت‌آمیزتر به دنیا نگریست!
جنگ رادیویی شهر فرنگ هر روزساعت 9 صبح به كارگردانی ساجد قدوسیان و تهیه كنندگی آزاده شاهرخ مهر و هنرمندی جمعی از بازیگران رادیو تقدیم مخاطبان می شود.