میكائیل شهرستانی: انعطاف اجرا كتاب صوتی را ماندگار می كند
.
شاید این روزها چندان وقت مطالعهی كتابها را نداشته باشیم، یا برای خوانش كتاب های طولانی كم حوصله شده ایم. با این حال همچنان علاقه مند به جهان داستانها و رمانها باشیم یا شیفتهی شناخت جهان از دیدگاه و تجربهی شخصیتی دیگر كه در كتابها به توصیف رسیده است. شنیدن كتابهای صوتی باصدا و لحن هنرمندان دلنشین است. برنامه «كیمیای خیال» از اولین كتاب های صوتی است كه با هنرمندی میكائیل شهرستانی و جمعی از دوستانشان 8 سال در رادیو تولید می شد. به بهانه بازپخش این برنامه در القصه «رادیو صبا» سراغ میكائیل شهرستانی گوینده ثابت این برنامه به مدت 8 سال میریم و گفتگویی با وی درباره مطالعه و كتاب های صوتی داریم.
شهرستانی در گفتگو درباره خاطرات اجرای برنامه« كیمیای خیال» توضیح داد، كیمیای خیال از برنامه هایی بود كه من شخصا تمایل زیادی به اجرای آن داشتم، چون با روحیه من سازگار بود ، زمانی كه شبكه سه ورادیو(شبكه جوان) راه اندازی شد ایده این برنامه مطرح شد و از آن سال به بعد من همراه یك گوینده خانم رمان های زیادی را در این برنامه بازخوانی كردیم كه در دوسال اول گویندگان خانم برنامه تغییر می كرد و درنهایت مهرخ افضلی به صورت ثابت در كنار من این برنامه را اجرا می كرد.
دراین برنامه هنگام خوانش داستان من در نقش مرد، زن و حتی برخی بچه ها گویندگی می كردم خاطرم هست كه وسایل افكت ریز پای من قرار داشت كه باید در حین داستان خوانی افكت سازی هم می كردم ، در كنارآن توصیه و پیشنهادهایی هم برای تهیه كننده و صدابردار برای بهتر شدن برنامه ارائه می كردم.
وی افزود: تهیه كنندگی این كار در ابتدا با فرهنگ جولایی بود و بعد از آن مرضیه میرسلطانی تهیه كنندگی این برنامه را بر عهده داشت و زهرا یساقی هم به عنوان صدا بردار تیم را همراهی می كرد.
وی درباره رمان هایی كه دراین برنامه خوانده شده توضیح داد، از اولین رمان هایی كه در این برنامه خوانده شد می توان به «ویكنت دو نیم شده» اثر ایتالو كالوینو، «خرمكس» اثر اتل لیلیان وینیچ و« بینوایان» اثر ویكتورهوگو می توان یاد كرد كه بعدها من در رادیو نمایش كتاب بینوایان را به صورت نمایشی نیز كارگردانی كردم .
مكائیل شهرستانی درباره تاثیر گذاری كتاب های صوتی گفت: به نظر من اگر گوینده كتاب را به درستی بخواند و توانایی و انعطاف اجرای آن را داشته باشد كه بتواند جای شخصیت های متفاوت تیپ بگیرد و اجرا كند، رمان ها و كتاب ها می توانند در ذهن مخاطب ماندگار شوند.
وی تصریح كرد،من از اولین كسانی بودم كه كتاب ها را به صورت صوتی برای مخاطبان خواندم، به نظر كتاب صوتی ایده جالبی است برای آشنایی مخاطبان با كتاب و به آنها فرصتی می دهد كه درهر شرایطی در حین انجام كارهای ساده كه نیاز به تمركز ندارد، رانندگی ، آشپزی و ... با یك كتاب آشنا شود یا داستانی را مطالعه كرده باشند. با معرفی كتاب جذاب كه به صورت صوتی درآمده اند می توان مخاطبان را به كتاب خوانی ترغیب و علاقه مند كرد.
وی درباره نقش كتاب صوتی در افزایش سرانه مطالعه توضیح داد، متاسفانه نسل جدید در كتاب خوانی تنبل شده اند ، كتاب صوتی مخاطب را تنبل می كند و مانع فرصت گذاری و صرف هزینه برای كتاب می شود، درصورتی كه هزینه وقت و پول برای كتاب باید در زندگی ما قرار گیرد و جزئی از برنامه های زندگی باشد. وقتی شما كتابی را در خانه داشته باشید می توانید با تورق آن به هرقسمت از آن به راحتی دسترسی داشته باشید و با هر بار خواندن آن ممكن است نكته جدیدی بیاموزید.
شهرستانی در پاسخ این سوال كه «شما چه كتاب هایی را مطالعه كنید؟» گفت: مطالعات زیادی دارم گاهی تا نیمه شب به خواندن یك كتاب مشغول می شوم ولی خواندن كتاب هایی مثل جنایت و مكافات اثر داستایفسكی ، ابله ها و رمان های نویسندگان روسی و آمریكایی را ترجیح می دهم و بشتر كتاب ها را به صورت چاپی دوست دارم ، یعنی نسل من با این سبك مطالعه عادت كرده است كتاب های گویا را برای خودم كمتر می پسندم چون نسل گذشته خلوتش با كتاب را با چیزی عوض نمی كند.
كارگردان هنرمند رادیو در این گفتگو به جای خالی برخی از كتاب ها در رادیو اشاره كرد وگفت: به نظر من كتاب هایی زیادی هست كه در رادیو می توان روی آنها كار كرد و جای خالی آنها احساس می شود كه به خاطر برخی قوانین و محدودیت ها در فهرست كتاب های صوتی شده قرار نگرفته اند.
وی افزود: ارزش های انسانی مرز ندارند، ما می توانیم با بهرگیری از كتاب و رمان های خارجی و گویا كردن آنها گامی درجهت كمال مخاطبان برداریم ،بدون در نظر گرفتن مزربندی هایی كه به مرور زمان در طول تاریخ بین انسان ها به بهانه های مختلف ایجاد ایجاد شد. به نظر من مرزبندی و جداسازی در مطالعه باعث ریزش مخاطب میشود.
شهرستانی درباره همكاری اش با رادیو توضیح داد ،دو سه سالی است كه به برخی دلایل با رادیو همكاری ندارم اگر شرایط مساعدی پیش بیاید و یا دوستانی كه با من هم سلیقه اند و روحیه نزدیك تری به من دارند در كنارم قرار گیرند می توانم در رادیو دوباره كار كنم.
در پایان شهرستانی درباره فعالیت هایش در دوسال اخیر توضیح داد و گفت: از كرونا نیز بی نصیب نماندیم یك دوره خودم درگیر آن شدم كه خدارا شكر به خیر گذشت ولی در این دوسال من مجبور شدم یك دوره تدرس و آموزشگاه را تعطیل كنم كه الان كم كم با حفظ پروتكل های بهداشتی با ظرفیت كمتری شروع به تدریس كردم.
سری داستان های «كیمیای خیال » هر روز ساعت 12 با گویندگی میكائیل شهرستانی و مهرخ افضلی در قالب برنامه القصه از «رادیو صبا» تقدیم علاقه مندان می شود.