جواد انصافی بازیگر طنز رادیو صبا: از «صبامك» یافتم كه همه اقشار جامعه طنز را دوست دارند

جواد انصافی بازیگر و كارگردان ایرانی است. وی را بیشتر با نام عَبدُلی می‌شناسند. عبدلی نام شخصیتی است كه وی از اواخر دههٔ شصت، در نمایش‌های تلویزیونی بازی كرده‌است غافل از اینكه این هنرمند با پژوهش چندین ساله و نویسندگی كتابهای بسیاری در حوزه نمایش های ایرانی و آداب و رسوم و آیین های ایرانی نقش بزرگی در زنده نگاه داشتن این آداب و رسوم داشته است.
این هنرمند پیشكسوت عرصه نمایش های ایرانی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان درجه یك هنری با ذكر نمایش های تخته حوضی دریافت كرد. انصافی نخستین هنرمندی است كه این درجه هنری را با ذكر نمایش تخته حوضی دریافت می كند.
انصافی این روزها با همكاری دوستان قدیمی امیرپارسی و محمد اورزی برنامه «صبامك» را در رادیو صبا اجرا می كند و خانه آب نباتی را در شبكه پویا روی آنتن دارد.
انصافی در گفتگو با گزارشگر رادیو صبا در معرفی خود گفت: متولدآذر 1330 هستم واز دوران دبستان و دبیرستان كار هنری می‌كردم در دوران دبیرستان چندین بار موفق شدم جایزه دانش آموزی در این حوزه دریافت كنم. در سال 1350 به صورت حرفه‌ای كار نمایش را آغاز كردم به ویژه نمایش شادی آور ایرانی یعنی سیاه بازی و تمام این مدت تلاشم این بود كه لحظات شاد در كنار مردم باشنم و تا سال 1353 به خودم اجازه نمی‌دادم لباس سیاه بازی بپوشم، چرا كه یك حرمت خاصی برای این نمایش و لباس قائل بودم تا اینكه بعد از چند سال پژوهش درباره این نمایش سال 54 برای اولین بار نمایش سیاه بازی را روی صحنه بردم و یك شخصیت سیاه زن هم در كنار مرد سیاه حضور داشت و این مسئله جنجالی در آن زمان به پا كرد، بسیاری از پیشكسوتان این عرصه با حضور زنان درسیاه بازی مخالف بودند ولی این نمایش در جامعه پذیرفته شده بود و استقبال بی نظیری نیز از طرف بانوان صورت گرفت.
وی افزود: سالها در این زمینه پژوهش كردم و نتیجه این پژوهش ها چاپ كتابی با عنوان «سیاه بازی از نگاه یك سیاه باز» بود، كه اولین كتابی بود كه رسما در ایران به صورت تخصصی به نمایش سیاه بازی می پرداخت در این كتاب تمام سیاه پوشان قدیم از دوره قاجار تا به امروز با عكس معرفی شدند و از مهمترین بخش های این كتاب به شگردهای سیاه بازی مثل «وارانه گویی» می‌توان اشاره كرد كه در نمایش «اوسا و عبدلی» دیده و شنیده می‌شود.
سیاه سمبل توده مردم ستم دیده و زجركشیده است
پژوهشگر فعال نمایشهای طنز ایرانی شخصیت سیاه را اینطور معرفی كرد و گفت: سیاه سمبل توده مردم ستم دیده و زجركشیده است كه سنبل آزادی و فریاد است، سیاه می گوید من پیرو خط سیاوش هستم و وشم( رویم) را سیاه می كنم تا به درجه سیاوش برسم، سیاه یك اسطوره پاك است كه به ناموس كسی نگاه نمی‌كند، راستگو و صادق است و آدمی مردمی است كه به خونخواهی سیاوش قرمز می‌پوشد.
انصافی در ادامه به تولید چند نمایش سیاه بازی با موضوع مسائل روز اشاره كرد و گفت: این نمایش ها در تئاتر شهر اجرا شدند و از تلویزیون هم پخش شده ولی با این احوال فكر میكنم سیابازی در تلویزیون ممنوع است كه به نظر من شاید این ممنوعیت به اطلاعات ناكافی درباره این شخصیت برمی‌گردد.
انصافی در ادامه معرفی آثارش بیان كرد، كتابهای «نوید بهار و آیین های شب یلدا »كتاب هایی هستند كه به بررسی ریشه علمی آیین های ایرانی و باستانی ما می پردازد و كه همراه با نمایش كامل شده اند به نظر من هر ایرانی باید به چرایی آداب و رسوم و آیین های كشورمان فكر كند .
نمایش های شاد ایرانی باید به نسل جدید منتقل شود
بازیگر و نویسنده طنز ایرانی این روزها مشغول تكمیل كتابی برای معرفی طنازان كشور است كه در آن همه كسانی كه در كشور كار طنز می‌كنند و در حوزه های مختلف كمدی خوانی، سیاه بازی و نمایش های طنز فعالیت می كنند معرفی می شوند.
انصافی سال هاست كه مشغول تدریس نمایش های اصیل ایرانی و شادی آورسیاه بازی است و درباره آن توضیح داد، بیشتر از 20 سال است كه مشغول تدریس نمایش سیاه بازی هستم هنرجویان بسیاری داشتم ومعتقدم این نمایش باید به جوانان نسل جدید آموزش داده شود و اگر در این حوزه تجربیات و یافته های خودمان را به آنها منتفل نكنیم نسل جدید نمی توانند در این عرصه موفق باشند و امروز پسران خودم امیرحسین و امیرمحمد از جوان ترین هنرجویان این كلاس ها هستند .

عبدلی با «صبامك» به رادیوصبا آمد
صدای جواد انصافی را به عنوان شخصیت عبدلی این روزها می توان از رادیو صبا در برنامه «صبامك» شنید كه در این برنامه خالقان «اوستا و عبدلی» محمد اورزی و امیرپارسی دورهم آمده اند و با شعرو ترانه در فضایی شاد به پاسخگویی پیامك های مخاطبان رادیو صبا می پردازند.
انصافی درباره این برنامه گفت: «صبامك» برنامه صمیمی است كه با توجه به اینكه در این برنامه به صورت تخصصی به طرح و پاسخگویی پیامك های شنوندگان می پردازیم با ارزیابی این پیامك ها متوجه می شویم كه مخاطبان رادیو صبا از همه اقشار جامعه هستند، كاسب، راننده، تولید كننده، معلم ،دانش آموز و خانم های خانه دار و این نشان دهنده این موضوع است كه مردم در هر سطحی كه باشند كار طنز را می پسندند و از آن استقبال می كنند و این پیام مهمی برای رادیو و یا رسانه دارد.
انصافی یادآور شد،طنز در رادیو هنوز جای كار دارد، علاوه بر رادیو صبا سایر شبكه های رادیویی باید زمان بیشتری به شادی ونشاط مردم اختصاص دهند و من نمی دانم چرا در تولید برنامه نسبت به فضای طنز خیلی رقبت نشان داده نمی شود.
هنرمند طناز رادیو و تلویزیون بیان كرد، طنز هر جا كه باشد موفق است، رادیو، تلویزیون و یا روی صحنه تاتیر و مردم از آن استقبال می كنند ولی رادیو با توجه به سابقه خود در این زمینه و تولید برنامه های پر مخاطبی مثل «صبح جمعه با شما» و دسترسی آسان در هر زمان و مكان به این رسانه مردم بیشتر با آن ارتباط برقرار می كنند ، به این نتیجه می رسیم كه رادیو در ایجاد شادی و نشاط بین مردم می تواند موفق تر باشد.
وی افزود: از آنجایی كه طنز ایرانی از دیرباز بیشتر به صورت كلامی بوده مثل لطیفه، داستان كوتاه طنز و مثل ها رادیو به عنوان رسان های صدا محور می تواند در این زمینه بسیار موفق باشد زیرا با اجرای خوب یك متن طنز تصویر و تجسم مناسب در ذهن مخاطب را ایجاد می شود و این باعث شادی و نشاط عمیق تر شود.
«صبامك» به تهیه كنندگی و اجرای محمد اوزی و بازیگری جواد انصافی و امیر پارسی از شنبه تا چهارشنبه ساعت 11 از رادیو صبا پخش می شود.

در ادامه بخشی از این گفتگو را بشنویم.